Slag om DE RESIDENTIESlag om ypenburg

Video-opname Herdenking 2024

Opname gemaakt door Bazelmans

De herdenking

Op de vroege ochtend van 10 mei 1940 vielen Duitse troepen Nederland binnen. Rond Den Haag en op het vliegveld Ypenburg werd fel gevochten. Onze strijdkrachten wisten de Duitse aanvallers te stoppen in hun poging ons Koningshuis en de regering in handen te krijgen. Vele landgenoten hebben deze strijd met de dood moeten bekopen, zijn gewond geraakt of hebben gebeurtenissen meegemaakt die van invloed zijn geweest op hun verdere leven. 

De Slag om de Residentie Mei 1940 wordt jaarlijks herdacht bij het monument aan het ILSY-plantsoen. De organisatie is in handen van de Stichting Herdenkingen Residentie, samen met 13 Luchtverdedigingsbatterij 'Ypenburg' van het Commando Landstrijdkrachten en de Historische Vereniging Buitenplaats Ypenburg.

Verschillende eenheden van de Nederlandse krijgsmacht ondersteunen de herdenking: het Garderegiment Grenadiers en Jagers, vertegenwoordigd door  11 Infanteriebataljon Luchtmobiel, het Regiment Huzaren van Boreel, vertegenwoordigd door 414 Tankbataljon, 420 Hospitaalcompagnie en het Korps Nationale Reserve Koninklijke Landmacht en de Groep Luchtmachtreserve van de Koninklijke Luchtmacht.

Geschiedenis | 10 mei 1940

Op 10 mei 1940 overvielen Duitse strijdkrachten het neutrale Nederland. Parachutisten en luchtlandingstroepen landden op de vliegvelden Ypenburg, Valkenburg en het kleinere Ockenburg. Het was de intentie van de Duitsers om door te stoten naar het nabijgelegen Den Haag om de koninklijke familie, het kabinet en de legerleiding gevangen te nemen.

Kort voor vier uur ‘s nachts werd vliegveld Ypenburg gebombardeerd. De jagers van de Nederlandse luchtmacht konden nog net op tijd opstijgen. De materiële schade van het bombardement viel mee, maar de mentale impact op het Nederlandse leger was groot. De eerste Duitse aanvalsgolf, een bataljon van ruim 500 parachutisten, kwam door oriëntatieproblemen verspreid neer. Zij raakten direct verwikkeld in felle gevechten met de Nederlandse verdedigers. In de chaos trokken velen zich terug richting de Hoornbrug. Pas om zeven uur in de ochtend slaagden de Duitse parachutisten erin de hoofdingang van Ypenburg te bereiken. Ze veroverden de gebouwen en dwongen de Nederlandse commandant even later tot overgave.

Om 05.24 waren de eerste acht Duitse Ju-52’s geland. Ze werden direct beschoten door mitrailleurs en pantserwagens van de Nederlandse landmacht. Een volgende groep van 17 Junkers trof hetzelfde lot. Doordat het vliegveld vol stond met brandende vliegtuigwrakken was landen onmogelijk geworden. Ypenburg was nu slechts gedeeltelijk in Duitse handen. Wel probeerden zij nog de Vliet over te steken, maar de Nederlandse pantserwagens op de Hoornbrug hielden stand en de Grenadiers die aan de kant van Rijswijk op de oevers lagen wisten de Duitse (elite)troepen op afstand te houden. De privé-kanonnen van de Calvé-fabrieken deden de rest. De Duitse militairen gaven zich over.

Om tien uur zetten de Nederlanders de eerste tegenaanval in, maar deze mislukte wegens de grote Duitse gevechtskracht. Nadat aangetrokken Nederlands geschut was ingeschoten, keerde het tij. Luitenant Maduro forceerde een doorgang over de Vliet. Om half vier ‘s middags was vliegveld Ypenburg weer in Nederlandse handen.

De herovering kon een aangevraagd Engels bombardement echter niet meer voorkomen. Het werd uitgevoerd door 12 Bristol Blenheims, waarvan er drie werden neergeschoten door de Duitsers. Tijdens de strijd om Ypenburg sneuvelden 95 Nederlandse militairen. Een aantal militairen bezweek later alsnog aan hun verwondingen.

bron: Ypenburg, 'monument Ypenburg' - Nationaal Comité 4 en 5 mei : Nationaal Comité 4 en 5 mei (naar Willem J.W. Verheijen en www.luchtdoelartillerie.nl)

Kijk hier de video van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie.

Contact (algemeen)

Voor aan-/afmeldingen en bijzonderheden omtrent uw deelname aan de herdenking kunt u gebruik maken van het aanmeldformulier